آیا این امری طبیعی است؟
نحوه‌ی پیر شدن هر فرد منحصر به خود اوست. سبک زندگی و عوامل دیگر می‌توانند در این روند نقش داشته باشند. اما برخی تغییرات در دهه‌ی هفتاد زندگی همگانی هستند، زیرا در نتیجه‌ی عملکرد طبیعی بدن چنین مواردی اتفاق می‌افتد.
متخصصان گاهی این حالت را پیری خالص می‌نامند. این تغییرات در همه‌ی افرادی که به اندازه‌ی کافی عمر می‌کنند، رخ می‌دهد. نمی‌توانید از آن‌ها اجتناب کنید، اما اگر بدانید چه چیزی در انتظار شما است، می‌توانید خود را آماده کنید.
ذهن
بخش‌هایی از مغز با افزایش سن کوچک می‌شوند و ارتباطات بین بخش‌های مختلف آن کندتر می‌گردد. این یعنی ممکن است در به یاد آوردن نام‌ها یا یافتن یک واژه‌ی خاص مشکل پیدا کنید. انجام همزمان چند کار (Multitasking) و تمرکز ممکن است دشوارتر شود.
اگر این موضوع باعث نگرانی شما در مورد بیماری آلزایمر شده، نگران نباشید، این تغییرات طبیعی هستند. آلزایمر و انواع دیگر زوال عقل مشکلات بسیار شدیدتری در حافظه و کارهای روزمره ایجاد می‌کنند.
قلب
با افزایش سن، قلب در هنگام ورزش یا تحت استرس نمی‌تواند به همان سرعت سابق ضربان داشته باشد. خون، با ضخیم‌تر شدن دیواره‌های قلب و سفت‌تر شدن دریچه‌ها، ممکن است به اندازه‌ی گذشته جریان نداشته باشد.
سیستم الکتریکی قلب ممکن است دچار اختلال شود که می‌تواند به ضربان نامنظم منجر شود. شایع‌ترین مشکل، تجمع پلاک در شریان‌ها است؛ اما می‌توانید با عادت‌های سالم مانند ورزش، رژیم غذایی مفید برای قلب و پرهیز از سیگار، خطر مشکلات قلبی را کاهش دهید.
پوست
لکه‌های سنی و چین‌وچروک‌ها جای تعجبی ندارند، اما ممکن است متوجه شوید که بیشتر کبود می‌شوید و کمتر عرق می‌کنید. پوست شما ممکن است خشک‌تر و نازک‌تر (مانند کاغذ) شود. همچنین ممکن است پوست فرد دچار احساس خارش و تحریک‌پذیری بیشتر گردد. استفاده از صابون ملایم‌تر، مرطوب‌کننده و ضدآفتاب به‌طور منظم و حتی دستگاه بخور (مرطوب‌کننده‌ی هوا) می‌تواند مفید باشد.
تغذیه
متابولیسم (سوخت و ساز) با افزایش سن کند می‌شود. ممکن است برای جلوگیری از افزایش وزن نیاز باشد کالری دریافتی خود را کاهش دهید. از سوی دیگر، برخی افراد کمتر احساس گرسنگی یا تشنگی می‌کنند.
با کاهش میزان غذا، باید مواد غذایی را انتخاب کنید که در حجم کم، مواد مغذی زیادی داشته باشند؛ مانند میوه و سبزیجات، غلات کامل، لبنیات کم چرب و پروتئین بدون چربی. با توجه به این که تغییرات بدن می‌تواند باعث کمبود ویتامین D و ویتامین B12 شود، به احتمال زیاد نیاز به مکمل خواهید داشت.
استخوان‌ها، مفاصل و عضلات
حدود یک‌چهارم زنان (و برخی مردان) بالای ۶۵ سال به پوکی استخوان (بیماری کاهش تراکم استخوان) مبتلا هستند. در این زمان به مرور عضلات ضعیف‌تر می‌شوند و تاندون‌ها (بافت‌های متصل‌کننده‌ی عضلات به استخوان‌ها) سفت‌تر می‌گردند. این امر قدرت و انعطاف‌پذیری را کاهش می‌دهد.
در دهه‌ی هفتاد ممکن است 2 تا 5 سانتی‌متر از قد شما کم شود، زیرا دیسک‌های ستون فقرات صاف‌تر می‌شوند. ورزش، به ویژه ورزش‌هایی با تحمل وزن، می‌تواند از این تغییرات جلوگیری کرده و حتی برخی از آن‌ها را معکوس کند.
خواب
با افزایش سن، زمان کمتری از شب را در خواب عمیق و زمان بیشتری را در مراحل سبک خواب سپری می‌کنید. ممکن است بیشتر بیدار شوید و در بازگشت به خواب مشکل داشته باشید. بی‌خوابی در دهه‌ی هفتاد زندگی، به ویژه در زنان، شایع است.
همچنین ممکن است زودتر به خواب بروید و زودتر بیدار شوید. با وجود این تغییرات، هنوز هم به ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه نیاز دارید. حفظ عادت‌های خوب خواب و مشورت با پزشک در صورت وجود مشکل مهم است.
سیستم ایمنی
سیستم دفاعی بدن در دهه‌ی هفتاد کمی ضعیف‌تر می‌شود و این شما را در برابر بیماری آسیب‌پذیرتر می‌کند. واکسن‌ها ممکن است مانند گذشته موثر نباشند، اما چون همچنان در برابر عفونت‌ها و ویروس‌ها حساس هستید، تزریق واکسن آنفلوانزا، ذات‌الریه و زونا اهمیت دارد. خبر خوب این که آلرژی‌ها معمولا خفیف‌تر می‌شوند و اختلالات خودایمنی در این سن نادر هستند.
دستگاه گوارش
پوشش داخلی معده حساس‌تر می‌شود که خطر ابتلا به زخم معده را به ویژه اگر زیاد آسپرین یا داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) مصرف کنید، افزایش می‌دهد. شایع‌ترین مشکل در این سن یبوست است. بخشی از این امر به دلیل آن است که دستگاه گوارش مانند گذشته غذا را به خوبی حرکت نمی‌دهد؛ داروها و کم تحرکی نیز می‌توانند در این مورد نقش داشته باشند.
دستگاه ادراری
مثانه نسبت به گذشته حجم کمتری را نگه می‌دارد و عضلات پشتیبان آن مقداری از قدرت خود را از دست داده‌اند؛ گاهی این عضلات حتی وقتی نیازی به ادرار کردن نیست، منقبض می‌شوند که باعث مثانه بیش‌فعال می‌گردد.
همه‌ی این عوامل می‌توانند باعث شوند بیشتر به دستشویی بروید. بسیاری از زنان در دهه‌ی هفتاد مشکل نشت ادرار دارند. مشکلات پروستات که بسیاری از مردان را در این سن درگیر می‌کند، می‌تواند باعث دشواری در دفع ادرار شود.
بینایی
مردمک چشم در واکنش به تغییرات نور کندتر عمل می‌کند، زیرا عضلات چشم کمی ضعیف‌تر می‌شوند. بنابراین برای تطبیق با نور در رفت و آمد بین داخل خانه و نور شدید خورشید، زمان بیشتری لازم دارید. دیدن جزئیات ظریف سخت‌تر می‌شود، چون تعداد سلول‌های ارسال‌کننده‌ی پیام بینایی به مغز کمتر شده است. عدسی چشم ضخیم‌تر و متمایل به زرد می‌شود که دید در نور کم را دشوارتر و رنگ‌ها را کمتر زنده می‌کند.
شنوایی
حدود یک‌سوم افراد 65 تا 74 سال و حدود نیمی از افراد بالای 75 سال دچار کاهش شنوایی هستند. شنیدن صداهای زیر (فرکانس بالا) سخت‌تر می‌شود و این می‌تواند فهم صحبت دیگران را دشوار کند. ممکن است بتوانید صدای مصوت‌ها را تشخیص دهید، اما صامت‌ها را نه. صدای پس‌زمینه نیز می‌تواند بیشتر مزاحم گفت‌وگوها شود. اگر متوجه شدید شنیدن صداهای روزمره سخت‌تر شده، با پزشک درباره‌ی راهکارهای کمک به شنوایی مشورت کنید.
اقدامات مفید
نمی‌توانید زمان را به عقب برگردانید، اما راه‌های زیادی برای سالم ماندن در دهه‌ی هفتاد وجود دارد. رژیم غذایی سالم و ورزش در این دهه از زندگی بسیار مهم هستند. پیشنهاد می‌شود که وضعیت سلامتی خود را به ویژه در مورد مشکلاتی مانند سرطان، بیماری قلبی و عصبی، پیگیری کنید.
فعال بودن در اجتماع و به چالش کشیدن ذهنی خود، به مقابله با افت عملکرد ذهنی کمک می‌کند. همچنین درباره‌ی تغییرات بینایی، شنوایی، گوارش و سایر مسائل با پزشک مشورت کنید تا بتوانید با افزایش سن همچنان شاد و سالم زندگی کنید.
داروهایی که سالمندان باید با احتیاط مصرف کنند.
چرا سن تفاوت ایجاد می‌کند؟
امری پنهان نیست که با افزایش سن، بدن مانند گذشته عمل نمی‌کند. این موضوع در واکنش به داروها نیز صدق می‌کند. سیستم گوارش ممکن است داروها را به کندی جذب کند. مشکلات کبدی می‌تواند باعث شود دارو در خون تجمع پیدا کند یا برعکس، با سرعت کافی وارد جریان خون نشود.
مشکلات کلیوی نیز می‌توانند بر دفع داروها از بدن به صورت مواد زائد اثر بگذارند. مشورت با پزشک درباره‌ی اثر داروها با افزایش سن، در این دوران حائز اهمیت است.
مسکن‌های بدون نسخه
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) مانند ایبوپروفن، آسپیرین و ناپروکسن می‌توانند اثر برخی داروهای نسخه‌ای که مصرف می‌کنید را کاهش دهند. این داروها اغلب با داروهای رقیق‌کننده‌ی خون، داروهای دیابت، داروهای مدر (ادرارآور) یا داروهای فشار خون تداخل دارویی ایجاد می‌کنند. همچنین NSAIDها با افزایش سن می‌توانند برای اندام‌های حیاتی مانند کلیه‌ها، کبد، قلب و دستگاه گوارش آسیب‌زا باشند.
شل‌کننده‌های عضلانی
پزشک ممکن است داروهای شل‌کننده‌ی عضلانی را برای تسکین اسپاسم‌های عضلانی تجویز کند. این داروها مانند سیکلوبنزاپرین (Flexeril)، متوکاربامول (Robaxin) و کاریزوپرودول (Soma) می‌توانند عوارضی مانند احساس گیجی و منگی ایجاد کنند؛ این حالت‌ها می‌توانند خطر افتادن و آسیب‌دیدگی را افزایش دهند.
برخی داروهای دیابت
داروهای سولفونیل‌اوره طولانی اثر برای دیابت، مانند کلروپروپامید (Diabinese) و گلیبوراید (DiaBeta، Glynase)، می‌توانند باعث افت قند خون (هیپوگلیسمی) شوند. علائم این رویداد شامل گیجی، لرزش، تعریق، گرسنگی و خستگی است؛ اگر این وضعیت شدید یا طولانی شود، می‌تواند منجر به تشنج شده و در مواردی نادر، تهدیدکننده‌ی حیات باشد.
آنتی‌هیستامین‌ها
اگر تب یونجه دارید، پزشک ممکن است داروهای بدون نسخه‌ای به نام آنتی‌هیستامین تجویز کند. این داروها می‌توانند جلوی عطسه را بگیرند، اما برخی از آن‌ها عوارض جانبی بیشتری دارند؛ بعضی آنتی‌هیستامین‌ها ممکن است در سالمندان باعث خواب آلودگی شدید و گیجی شوند که خطر زمین خوردن را افزایش می‌دهد.
برخی داروهای خواب
داروهایی که در به خواب رفتن کمک می‌کنند، ممکن است پس از بیدار شدن سبب بروز مشکل شوند. ممکن است احساس گیجی کرده و در هنگام بلند شدن از تخت دچار مشکل تعادل شوید. توانایی تفکر شفاف نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. دیفن‌هیدرامین، ماده‌ی اصلی بسیاری از قرص‌های خواب بوده که می‌تواند باعث خشکی دهان، تاری دید و مشکلات مثانه شود.
داروهای ضد اضطراب
بنزودیازپین‌ها از جمله دیازپام (Valium)، آلپرازولام (Xanax) و کلردیازپوکساید (Librium) داروهایی برای درمان اضطراب هستند؛ برخی از این داروها مدت زمان طولانی‌تری در بدن باقی می‌مانند. عوارض جانبی آن‌ها مانند گیجی می‌تواند حتی روز بعد از مصرف ادامه داشته و خطر زمین خوردن را افزایش دهد.
آنتی‌کولینرژیک‌ها
پزشک ممکن است این داروها را برای درمان بیماری‌هایی مانند پارکینسون، سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر و افسردگی تجویز کند. اما آنتی‌کولینرژیک‌ها می‌توانند باعث گیجی، خشکی دهان و تاری دید به ویژه در سالمندان شوند.
در مردان مسن، احتمال مشکلات ادراری بیشتر است. داروهای رایجی که خاصیت آنتی‌کولینرژیکی دارند شامل آنتی‌هیستامین‌ها، داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای، سایمتیدین، شل‌کننده‌های عضلانی و برخی داروهای سرماخوردگی هستند.
داروهای ضدروان‌پریشی
این داروها برای درمان اختلالات روانی مانند اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی استفاده می‌شوند، اما برای برخی سالمندان خطرناک هستند. مصرف این داروها در مبتلایان به زوال عقل، احتمال مشکلات قلبی تهدیدکننده‌ی حیات یا خونریزی مغزی را افزایش می‌دهد.
سایمتیدین (Tagamet)
این داروی بدون نسخه برای درمان سوزش معده، سوءهاضمه و زخم معده استفاده می‌شود. همچنین سایمتیدین در سالمندان، حتی در دوزهای معمولی، می‌تواند عوارضی مانند گیجی ایجاد کند.
داروهای ترکیبی
برچسب داروهای بدون نسخه را با دقت بررسی کنید تا ببینید آیا بیش از یک ماده‌ی فعال دارند یا خیر. برخی افراد داروهای سرماخوردگی و سینوزیت مثل دکونژستانت‌ها را همراه با آنتی‌هیستامین‌ها ترکیب می‌کنند. این ترکیب می‌تواند باعث گیجی، خواب آلودگی و منگی شده، فشار خون را افزایش دهد و مشکلات ادراری ایجاد کند.
ملین‌ها
بسیاری از سالمندان برای یبوست از دارو استفاده می‌کنند، اما استفاده‌ی طولانی مدت و منظم از داروهایی مانند بیزاکودیل (Dulcolax) توصیه نمی‌شود. در طول زمان، ملین‌ها می‌توانند باعث آسیب دائمی به عملکرد روده شوند.
پیشرفت‌های اخیر در علم ژنتیک نشان می‌دهد که بسیاری از بیماری‌های جسمی و روانی، از جمله انواع سرطان و اختلالات سلامت روان، می‌توانند ریشه‌های ژنتیکی داشته باشند. شناسایی این عوامل ژنتیکی، پیش از بروز علائم، امکان پیشگیری و مدیریت هدفمندتر را فراهم می‌کند.
گزارش‌های ژنتیک حنیفا اعم از: گزارش ژنتیک سلامت حنیفا، گزارش ژنتیک تغذیه‌ی حنیفا، گزارش ژنتیک سلامت روان حنیفا و گزارش ژنتیک سرطان و اختلالات قلبی و عصبی حنیفا با تحلیل دقیق DNA، اطلاعات ارزشمندی درباره‌ی استعداد ژنتیکی ابتلا به بیماری‌ها، پاسخ بدن به داروها و نیازهای ویژه‌ی سلامتی ارائه می‌دهند.
این آگاهی به فرد کمک می‌کند سبک زندگی، تغذیه، پایش پزشکی و حتی مداخلات درمانی خود را بر اساس ساختار ژنتیکی منحصر به فرد خود تنظیم کنید. انجام این کار، یک سرمایه‌گذاری علمی و شخصی برای حفظ و بهبود سلامت در کوتاه مدت و بلند مدت است.
- سلامت
- پوست
- پیشگیری
- سلامت_پوست
- جهش_ژنتیکی
- ژنتیک
- سلامت_مغز
- سیستم_ایمنی
- بیماری
- ژن
- خواب
- مغز
- قلب
- کلیه
- افراد_مسن
- پیشگیری_از_بیماری
- گزارش_ژنتیک_سرطان_و_اختلالات_قلبی_و_عصبی
- گزارش_ژنتیک_سلامت
- گزارش_ژنتیک_تغذیه
- گزارش_ژنتیک_سلامت_روان
- گزارش_ژنتیک
- سلامت_قلب
- افزایش_سن
- زندگی
- دهه_هفتاد
- هفتاد_سالگی
- سن
- سلامت_کلیه
- سلامت_دستگاه_گوارش
- دستگاه_گوارش
